Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Roumulèio(-de-Colonna)
Romulea columnae
Iridaceae
Noms en français : Romulée à petites fleurs, Romulée de Colonna.
Descripcioun :Aquesto roumulèio trachis dins li pelouso sablouso pas trop liuen de la mar o dins li pocho argielouso de garrigo. La fau cerca en fin d'ivèr que flouris d'ouro dins l'annado. Romulea columnae rèsto pas bèn grando. La flour, pulèu pichoto, èi blanco emé lou founs jauno. Li fueio soun longo (6 à 13 cm), bèn verdo e espesso à la baso. La brateolo a lou mitan verd mai estré que li bord.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. D'estùdi d'aro an moustra qu'avié de prouprieta anti-óussidanto.
Port : Erbo
Taio : 3 à 15 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Romulea
Famiho : Iridaceae
Ordre : Iridaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 6 à 8 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 50 m
Aparado : Noun
Febrié à mars
Liò : Pelouso umido
- Prado marino
- Trepadou
- Garrigo
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Romulea columnae Sebast. & Mauri, 1818